|
انقلاب
ایدئولوژیک برای درمان چپ غیر مذهبی
04.08.2007
بهار ایرانی
بیژن نیابتی در
جایی می گوید:
"مرا عادت
ناشایستی است که کمتر با دنیای سیاست معمول می خواند و معقول هم نیست.
مهمترین آن این است که من علاقه دارم که تمام حرف را بزنم و نه نیمی از آن
را که بصرفه تر است." (1)
او به
تاسی از این عادت غیر معمول در "کتاب نگاهی دیگر به انقلاب درونی مجاهدین"،
پرده از ریزترین آموزه های فرقه ای در مناسبات مجاهدین خلق بر می دارد. در
همین راستا تازه ترین مقاله تئوریک او در توجیه و تبیین دلایل شقه شدن جنبش
کمونیستی در ایران و بر عکس اثبات پایداری و مانایی سازمان مجاهدین خلق
یکسره در وقوع انقلاب ایدئولوژیک مجاهدین خلق تئوریزه شده است. اگر چه
نیابتی درباره ماهیت این پدیده سخنی نمی گوید، اما آشکارا دو اصل رهبری
ایدئولوژیک و عملیات جاری را به مثابه شاخص انقلاب ایدئولوژیک مورد توجه
رفقای چپ گرای خود قرار می دهد و خطاب به آنها می نویسد:
"براستی
مشکل جريان چپ غير مذهبی در کجاست؟ چرا همواره درست در همان نقطه ای که اين
جريان می رود تا پتانسيل تبديل شدن به يک ثقل قدرتمند اجتماعی را بالفعل
نمايد، چند پاره می شود؟ هنوز خاطره تلخ تجزيه و تلاشی جنبش فدايی از حافظه
تاريخی جامعه پاک نگرديده است. هنوز زخم عميق تازيانه غدر و خيانت رهبری
جنبش توده ای و تلاشی و گسست ايدئولوژيکی، سياسی و تشکيلاتی آن بر شانه های
چپ جامعه التيام نايافته برجا مانده است. ريشه های عميقا مشکوک و ضد
انقلابی متلاشی کردن سازمان رهبری کننده جنبش مسلحانه عليه نظام ستم شاهی
را در کدامين خاک جستجو بايد کرد ؟" (2)
نیابتی
این بار بر خلاف معمول که عادت دارد تمام حرف را بزند و نه نیمی از آن، به
دلایلی هم نیمی از آن را می گوید و هم در لفافه می گوید، با این حال کماکان
می توان رد پای دو شاخص انقلاب ایدئولوژیک یعنی رهبری بلامنازع عقیدتی و
سیاسی و مکانیزم عملی محقق شدن این وجه از انقلاب را در اشاره تلویحی به
عملیات جاری یادآور شد. وی در توجیه و تبیین اهمیت پدیده عملیات جاری در
مناسبات مجاهدین خلق با تاکید بر دو شیوه کار معرفتی و خصلتی جهت آماده
سازی و تربیت نیروهای به اصطلاح انقلابی، بر اولویت قرار دادن کار خصلتی
تاکید دارد و آن را شاخص اداره و سازماندهی سیاسی و ایدئولوژیک تلقی کرده و
می نویسد:
"اينکه در
ميان احزاب و سازمانهای انقلابی معاصر، همواره در کنار کار معرفتی بسا
بيشتر به کار خصلتی بها داده می شده است، اصلا تصادفی و از سر ايجاد مشغله
ذهنی برای نيروهای تشکيلاتی نبوده است. ضرورت بی اما و اگر انقلابی بودن و
بسا مهمتر از آن انقلابی ماندن فرد و تشکيلات است." (3)
اهل معرفت
به خوبی می دانند که اشاره نیابتی به کار خصلتی معادل و جایگزین اصل کنترل
درون تشکیلاتی است که ظرف و بستر آن همان انجام عملیات جاری روزانه در
مناسبات مجاهدین است. نیابتی این بار اما نه به زبان لری که زبان شسته رفته
ایهام و تاویل به دوستان چپ گرا می دهد که مناسبات دمکراتیک در درون احزاب
موسوم به انقلابی از صد من زهر هلال هم بدتر است و امکان ندارد در شرایط
موجود مناسبات دمکراتیک و چندصدایی وقوع انقلاب و حتی کمتر از آن بقا و
حیات سازمان های انقلابی را تضمین کند. او می نویسد:
"متاسفم
که بايد بگويم با حزب مدرن تعدد نظرات همه کار شايد بتوان کرد الا انقلاب
!" (4)
به زعم
نیابتی سانترالیسم دمکراتیک آفت و پاشنه آشیل معظلات احزاب انقلابی در
تاریخ معاصر بوده و خواهد بود، به زعم او راه برون رفت از این معضل را
مجاهدین کشف کرده اند. این را هم به زبان لری در کتاب خود می نویسد:
"حل و فصل
مسئله رهبری، هسته مرکزی انقلاب ایدئولوژیک مجاهدین را تشکیل می داد. حل و
فصل نهایی این مقوله که پاشنه آشیل تمامی جنبش ها و انقلابات عصر حاضر بوده
و هست، فقط و فقط از طریق پیاده کردن تئوری امامت و تثبیت آن در درون
سازمان و رهبری کننده انقلاب نوین امکان پذیر می بود." ص90.
"برای
اولین بار در تاریخ انقلابات معاصر، یک سازمان انقلابی، اصل اساسی"
سانترالیزم دمکراتیک" مورد پذیرش خود، یعنی یکی از بزرگترین ارزش هایی را
که دست آورد صدها سال تجربیات مبارزه انقلابی و سازمان یافته می باشد، به
کناری گذاشته و (درست یا غلط) تمامیت خود را به "راهبری" می سپارد که تنها
در مقابل خدا مسئول است." (5)
نیابتی
راه حل برون رفت از بن بست موجود در جنبش چپ را الگوبرداری بی واسطه از
انقلاب ایدئولوژیک ارزیابی می کند. او در وجه اثباتی اهمیت عنصر رهبری در
این انقلاب می نویسد:
"شقه شقه
نشدن سازمان چند هزار نفره ای که در گوشه و کنار دنيا پراکنده است و شب و
روز زير فشارهای مستمر ارتجاع و استعمار به مفهوم واقعی کلمه دست و پا می
زند، فشارهايی که اعمال تنها بخش کوچکی از آنها بر جنبشهای گوناگون تاريخ
معاصر، می توانست آنها را از درون منفجر کند، حتما حکمتی دارد!" (6)
نیابتی
اما در گفتن یک حقیقت کلی تر، مصلحت اندیشی می کند. جایی که باید آدرس عینی
و در واقع اصل نسخه بدلی انقلاب ایدئولوژیک را بدهد. او هم در کتاب خود
درباره انقلاب ایدئولوژیک مجاهدین و در مقاله مورد نظر به سه فاکتور رهبری
خود انتصابی مادام العمر، سمت و سوی تنظیم رابطه این رهبری و در نهایت
کنترل تمام عیار مناسبات درون تشکیلاتی به عنوان شاخص جلوگیری از هر گونه
انشقاق و ریزش و شکست تاکید می کند. او به دوستان چپ خود گرای مجاهدین خلق
را می دهد، اما از این نکته و حقیقت غافل است که مجاهدین در این فقره چیز
زیادی از خود ابداع و کشف نکرده اند. انقلاب ایدئولوژیک در واقع نام مستعار
ده ها فرقه موجود در دنیا است که هر کدام با اهداف و انگیزه های متفاوت اما
ساختار و چارت یکسان به جلب، جذب و سوء استفاده از انسان ها مشغولند. همه
صاحب نظران، محققین و پژوهشگران در خصوص وجه اشتراک همه فرقه ها، بر این سه
عنصر مورد اشاره اتفاق نظر دارند. سینگر در کتاب فرقه ها در میان ما حاصل
این شباهت های ساختاری و محتوایی را اینگونه کلاسه کرده است:
"* رهبر
خود انتصابی مادام العمر که نقش ویژه معنوی پیدا کرده و دائما باید ستایش
شود و همچنین از انتقاد مبرا بوده، و همه پیروانش را به لحاظ ذهنی و
اعتقادی منحصرا به خودش وصل می نماید.
** ساختار
تشکیلاتی هرمی توتالیتر با اعمال اوتوریته مطلق و یک طرفه از بالا به پائین
که رهبر با اختیارات نامحدود در رأس هرم قرار می گیرد.
*** انجام
کار برنامه ریزی شده روانشناختی و بازسازی فکری (مغزشویی) بر روی تک تک
پیروان جهت ایجاد تغییرات رفتاری و ایجاد افراطی گری در آنان، و ایجاد
سرسپاری مطلق نسبت به رهبر و کسب آمادگی برای انجام هر کاری." (7)
منابع
1- گفتگوی
دکتر زری اصفهانی با بيژن نيابتی - بخش چهارم: مباني تئوريک "راه حل سوم" 4
خرداد 1385
2- قطبيت،
بحثی در مقوله رهبری. مقاله، سایت دیدگاه.
3- همان.
4- همان.
5- نگاهی
دیگر به انقلاب درونی مجاهدین، اندکی از درون، اندکی از برون. نوشته بیژن
نیابتی. انتشارات خاوران. خارج از کشور. سال 1384. ص35.
6- قطبيت،
بحثی در مقوله رهبری. مقاله، سایت دیدگاه.
7- فرقه
ها در میان ما. نوشته مارگارت تالر سینگر. ترجمه ابراهیم خدابنده. بخش اول.
مطالبی دیگر از بهار ایرانی:
ــ
قرارگاه اشرف، ظرف و مظروف
فرقه
ــ
جستارهایی در پیام 12 تیر
مسعود رجوی
ــ قدرت سیاسی، هدف
یا ابزار ایدئولوژیک سازمان مجاهدین خلق
سایت ایران قلم از انتشار
مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است
مسئولیت
مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد
|