_________ استفاده از مطالب اين سايت با ذکر منبع بلامانع است _________

مجاهدین معضل استقرار و فرض گزینه آمریکا

قسمت دوم

02.01.2008

بهار ایرانی

در بخش نخست این مقالات در موضوع استقرار آینده مجاهدین گزینه اروپا را مورد گمانه زنی قرار دادیم و در نهایت این فرض را در کلیت کشورهای اروپایی منتفی دانستیم. بحث را با فرض گزینه آمریکا از زوایای سیاسی و ماهیت ایدئولوژیکی و استراتژیکی مجاهدین با نظری اجمالی به فلسفه وجودی مجاهدین خلق دنبال می کنیم. فرض استقرار مجاهدین در آمریکا به دلایل عدیده از جمله تضاد ماهوی مجاهدین خلق با آمریکا به عنوان مانع و ردای استراتژیک و ایدئولوژیک مجاهدین خلق از یک سو و شناخت عمیق دولتمردان و دکترین آمریکا و دنیای سرمایه داری از ماهیت مجاهدین خلق اساسا امکان پذیر نیست. تلاش می کنیم هم از وجه ایدئولوژیک و هم استراتژیک و سیاسی این گزینه را مورد ارزیابی قرار دهیم.

1- تضاد ایدئولوژیک.

اثبات این معنی که سازمان مجاهدین هم به لحاظ سیاسی و هم ایدئولوژیکی مولود تضاد به اصطلاح آنتاگونیستی مجاهدین به مثابه یک نیروی بالنده و در مدار و مسیر تکامل اجتماعی و تاریخی از یک سو و دنیای سرمایه داری به مثابه نماد و مظهر عینی ضدیت با تکامل انسانی است، امر ساده و بدیهی است. در تمام متون اولیه و تئوریک مجاهدین بر این تقسیم بندی ایدئولوژیکی و به اصطلاح قانومندی علمی تاکید شده است. مجاهدین صرفنظر از تمام ادعاهای موجودشان دال بر دمکراتیزه کردن و تعامل با فرهنگ لیبرالی، ماهیتا قادر به هیچ گونه قرابت و نزدیکی با ساختارهای لیبرالیستی نیستند. به اذعان مجاهدین که کرارا در تحلیل و توجیه سرفصل های مختلف و از جمله آخرین آن یعنی انقلاب موسوم به ایدئولوژیک به آن استناد کرده اند، ویژگی آنها حتی در مقایسه با ایدئولوژی چپ و سازمان های مارکسیستی موضع افراطی تر آنها نسبت به سرمایه داری و مشخصا آمریکا است. اگر سازمان هایی از جنس القاعده بر اساس مواضع مادون تاریخی و ارتجاعی با آمریکا در موضع خصومت و تضاد هستند، اما مجاهدین به زعم خود از موضع شناخت علمی و دینامیسم اجتماعی و تاریخی در تضاد و تقابل با آمریکا قرار گرفته اند. مهدی ابریشم چی در تبیین انقلاب ایدئولوژیک و با لحاظ همین شاخص یعنی فراچپ بودن ایدئولوژی مجاهدین و ویژگی مورد اشاره، تاکید می کند:

"برداشت های ایدئولوژیکی مجاهدین به طور کیفی و ماهوی سمت و سوی تاریخی، اجتماعی و وجودشناسانه متفاوتی با سایرین دارد و شما تبیین نوع مجاهدین و به طور اخص رجوی را در هیچ کجای دیگر نمی یابید." (1)

شما تبیین نوع مجاهدین و به طور اخص رجوی را در هیچ کجای دیگر نمی یابید

این ادعا در زمره آخرین دستاوردهای مجاهدین و بطور اخص پس از وقوع انقلاب ایدئولوژیک مجاهدین مطرح می شود. یعنی درست در بزنگاه انتشار بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا مبنی بر تروریست بودن مجاهدین و اشاره به کینه ایدئولوژیکی آنها و متعاقب آن هیاهوی تبلیغاتی مجاهدین در کتاب دمکراسی خیانت شده مبنی بر تغییر سمت و سوی مارکسیستی مجاهدین و تشبثات لیبرال دمکراسی آنها. آمریکایی ها به استناد بیانیه وزارت امور خارجه خود که محصول و ثمره مطالعات و تحقیقات صدها تن از برجسته ترین محققان علوم سیاسی است و متعاقب آن بیانیه آوریل 2007 نشان داده اند که نسبت به گذشته، درک معقول و ریشه ای از مجاهدین بدست آورده اند. نشانه ها و کدهای واضحی بر شناخت عمیق و ایدئولوژیکی آمریکا از مجاهدین دلالت و بر این معنی تاکید دارد که آنها اغوای شعارهای مجاهدین نخواهند شد. اگر چه در حال حاضر شماری از جریان های اپوزیسیون چپ گرا و مارکسیست در آمریکا مستقر هستند، اما پر واضح است که موقعیت مجاهدین در مقایسه با ظرفیت های دمکراتیک جامعه آمریکا به دلیل رویکرد فرقه ای - شخصیتی مجاهدین که دقیقا در راستای تحکیم مواضع چپ گرایانه تنظیم شده و مشخصه اش استفاده ابزاری و تاکتیکی مجاهدین از آمریکا است تحت هیچ شرایطی به قبول استقرار تمامیت ظرف اشرف در خاک این کشور منتهی نخواهد شد.

2- تضاد استراتژیک و سیاسی.

اگر چه تنش های موجود میان ایران و آمریکا می تواند بهانه مناسبی برای هضم و تحمل ولو مقطعی و ابزاری مجاهدین در خاک آمریکا باشد، اما این ظواهر در مقایسه با شرایط موجود به نتایج و دستاوردهای مثبتی منتهی نخواهد شد. حضور نام سازمان در لیست گروه های تروریستی وزارت امور خارجه آمریکا از یک سو و ممنوعیت فعالیت سازمان و شورای ملی مقاومت در این کشور از سوی دیگر رویکرد عقلانی آمریکایی ها در مبارزه با بحران تروریسم و از سوی دیگر تاکید سازمان مجاهدین بر حفظ ساختارهای تشکیلاتی و اصرار بر حفظ ارتش آزادیبخش به مثابه بازوی نظامی و ابزار تروریسم در سایه، تاکید مجاهدین بر شاخص مشی مسلحانه به مثابه استراتژی، هر گونه تعامل و نزدیکی میان آمریکا با مجاهدین را غیرمحتمل می کند. اگر چه در این میان توجه بخشی از نئومحافظه کاران روی مجاهدین به عنوان ابزار فرضی معطوف شده است، اما با این حال اذعان آمریکایی ها به دورویی و دوگانگی و عدم اطمینان به مجاهدین، کماکان چالش میان وزارت امور خارجه و پنتاگون را در نهایت به تصمیمات عقلانی و منطقی سوق خواهد داد.

واقعیت این است که آمریکایی ها صرفنظر از شناخت عمیق و محتوایی از مجاهدین در صحنه سیاسی کماکان اصرار دارند از مجاهدین به مثابه مترسکی برای حل بحران ها و تنش های جاری شان با ایران استفاده کنند. اما این نگره در عمل فراتر از یک بازی رندانه و هوشمندانه نخواهد بود. آمریکایی ها بخوبی می دانند با هر فرض و احتمالی انتخاب راه حل مستقیم و بی واسطه از نوع ابزاری کردن مجاهدین به مراتب از واسطه کردن مجاهدین برای پایان دادن به مناقشات شان با ایران مقرون بصرفه تر خواهد بود. صرفنظر از هر دلیل ایدئولوژیک آمریکایی ها به این حقیقت اشراف دارند که مجاهدین فاقد پایگاه مردمی و حمایت عنصر اجتماعی هستند. این حقیقت را بارها آمریکایی ها در گزارشات مربوط به مجاهدین و محکوم کردن اقدامات تروریستی شان اذعان کرده اند. آمریکایی ها بخوبی به تمایلات و گرایشات فرقه ای - شخصیتی در مناسبات درونی مجاهدین واقف هستند. آمریکایی ها به این مهم واقف هستند که مجاهدین در هر شرایط و موقعیت جغرافیایی و حتی در خاک آمریکا قادر هستند اقدامات تروریستی را از راه دور هدایت و سازماندهی کنند. آنها در آخرین بیانیه خود در آوریل 2007 در این خصوص تاکید کرده اند:

"رهبریت مجاهدین خلق و اعضای آن در سراسر جهان توان و اداره آن را دارند تا در اروپا، خاورمیانه، ایالات متحده، کانادا و غیر آن دست به اقدامات تروریستی بزنند." (2)

اعضای سازمان مجاهدین خلق

آمریکایی ها تاکید دارند با تبدیل مجاهدین تروریست به یک فرقه تروریستی - شخصیتی قادرند بخشی از اقدامات تروریستی خود را با اهرم و مکانیزم مناسبات فرقه ای در سراسر جهان هدایت و سازماندهی کنند. این استنباط مستقیما از اظهارات رهبری فرقه مجاهدین استنتاج شده است. رجوی طی اعلام انقلاب ایدئولوژیک خود از اقداماتی شبیه خودسوزی و عملیات انتحاری به عنوان بخشی از استراتژی راهگشای مجاهدین در سراسر جهان نام برده و تاکید می کند:

"درخواست های انقلابی برای خودسوزی اعتراضی و یا هر گونه عمل فدایی مشابه، از سوی اعضاء و هواداران مجاهدین چه آنها که در قرارگاه های رزمی و پایگاه های مقدم در نبرد با رژِیم می جنگند و چه آنها که در کشورهای مختلف جهان برای پیشبرد امر انقلاب نوین ایران سر از پا نمی شناسند صورت گرفته است." (3)

درخواست های انقلابی برای خودسوزی

با این همه آمریکایی ها اذعان می کنند، علیرغم تعدد اقدامات تروریستی و قابل تعقیب، هیچگاه موفق به محاکمه و مجازات مجاهدین نشده اند. در این خصوص آنها به وضوح تصریح دارند:

"علی رغم کوششهای آمریکا، اعضای مجاهدین خلق هرگز برای شرکت در این اقدامات غیر قانونی تحت محاکمه قراد نگرفتنند." (4)

دلیل عدم توفیق در این مهم یقینا توان آداپتاسیون و پیچیدگی های دیگر مجاهدین از جمله مناسبات فرقه ای و آموزه های انقلاب ایدئولوژیک است که آمریکایی ها نسبت به آن وقوف کامل یافته اند. استقرار فرضی مجاهدین در خاک این کشور ضریب این اقدامات را با لحاظ تضادهای ایدئولوژیکی به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد. مضاف بر اینکه آمریکایی ها تاکید دارند به هیچ یک از قول ها و ادعاهای سازمان به دلیل مولفه ها و آموزه های اخلاقی ماکیاولیستی و عدم پایبندی به اصول اخلاقی ثابت اطمینان ندارند. آمریکایی ها بخوبی می دانند مجاهدین در جریان جنگ دوم منطقه و سقوط صدام از سرناگزیری و هراس از نابودی و عدم توازن قوایشان با نیروهای ائتلاف و آمریکا تن به خلع سلاح دادند. برای آمریکا محرز است که تحلیل های رجوی تا قبل از حمله نیروهای ائتلاف بر مبنای درگیری مستقیم با آمریکا به عنوان دشمن اصلی تنظیم و تئوریزه شده بود. بیانیه آوریل وزارت امور خارجه در این خصوص تاکید دارد:

"پس از بمباران های ابتدایی نیروهای متحد در شروع عملیات آزادی عراق علیه تأسیسات مجاهدین خلق، رهبر سازمان با نیروهای متحد برای آتش بس به گفتگو نشست و سلاح های سنگین خود را تحویل دادند." (5)

آمریکایی ها با اشراف بر ماهیت ایدئولوژیکی و سیاسی مجاهدین می دانند که هر گونه اهمال و خوش باوری در جهت نزدیکی به مجاهدین و با هر نیت ولو ابزاری و تاکتیکی از جنس و نوع و هدف پروبال دادن سازمان القاعده برای خنثی نمودن خطر فرضی کمونیست ها در افغانستان، در خوش بینانه ترین حالت هزینه و تاوانی کمتر از هزینه انفجار برج های دوقلو و این بار در اشکال مختلف فرقه ای به همراه نخواهد داشت. مجاهدین پتانسیل این را دارند که با فرض استقرارشان در خاک آمریکا و در صورت مواجه شدن با هر گونه اتفاق مشابه دستگیری مریم رجوی در فرانسه با اقدام به خودسوزی های دسته جمعی شبیه آنچه مریدان فرقه دیوید جونز مرتکب شدند به تلافی، دولت آمریکا را با بحران های غیر قابل مهار درونی مواجه کند. مضاف بر اینکه چشم انداز استراتژیک مجاهدین در هر حالت درگیر شدن و به اصطلاح بی آبرو کردن آمریکا به هر قیمت و وسیله ای است.

گمانه پذیرش مجاهدین از سوی آمریکایی ها به استناد این فاکت ها و ده ها دلیل و ادله پنهان و آشکار دیگر در خوش باورانه ترین گمانه نیز امری غیر ممکن و در صورت وقوع به هر دلیل و مستمسکی هزینه های غیر قابل جبرانی را به آنها تحمیل خواهد کرد. گذشته از همه این موارد تجربه القاعده برای آمریکا حداقل تا چندین دهه، فرض گزینه استفاده ابزاری از هر اهرم تروریستی را منتفی کرده است. در چنین وضعیتی گزینه آمریکا نیز در چشم انداز فرجامی همچون گزینه اروپا برای مجاهدین به همراه نخواهد داشت.

منابع

1- سخنرانی مهدی ابریشمچی درباره انقلاب ایدئولوژیک در درون سازمان مجاهدین خلق ایران. تهیه و تنظیم از: اتحادیه انجمن های دانشجویان مسلمان خارج از کشور. (هواداران سازمان مجاهدین خلق ایران) تاریخ انتشار: آبان ماه 64. انتشارات طالقانی.

2- بیانیه آوریل 2007 وزارت امور خارجه آمریکا درباره عملکرد فرقه تروریستی مجاهدین خلق.

3- سخنرانی مسعود رجوی در اولین نشست علنی انقلاب ایدئولوژیک در پاریس. نوروز سال 1364. نشریه مجاهد شماره 253 .

4- بیانیه آوریل 2007 وزارت امور خارجه آمریکا درباره عملکرد فرقه تروریستی مجاهدین خلق.

5- همان.

مطالبی دیگر از بهار ایرانی:

ــ بررسی احتمالی گزینه فرانسه و اروپا برای استقرار مجاهدین خلق

ــ لندن، آخرین ایستگاه سازمان مجاهدین خلق

ــ نقش رجوی در انقلاب ایدئولوژیک و دستاوردهای آن، راه حل یا ادامه بحران

ــ ریزش در شورای ملی مقاومت

ــ فقدان پایگاه اجتماعی و عدم مشروعیت از عنصر اجتماعی

ــ تفاوت دادگاه مجازی با دادگاه حقیقی

ــ مدینه فاضله مجاهدین خلق و انقلاب ایدئولوژیک