|
معرفی کتاب " فرقه ها در میان ما " نوشته مارگارت تالر سینگر قسمت اول
20.01.2008 ترجمه از ابراهیم خدابنده منبع : Mojahedin.ws قریب یک دهه است سازمان مجاهدین خلق از سوی اعضای جداشده خود و همچنین شماری از محققین، آگاهان و تحلیلگران سیاسی در معرض اتهام فرقه ای قرار گرفته است. از سوی دیگر مجاهدین کرارا و مستمرا این اتهامات را تکذیب و آن را تلاشی مغرضانه از سوی مخالفان خود برای مخدوش کردن پرستیژ مجاهدین تعبیر می کنند. این کشمکش کماکان ادامه و هر روز دامنه آن گسترده تر می شود. اگر چه این اتهام ابتدا به ساکن از سوی افراد آگاه به مناسبات فرقه ای مطرح شد، اما به تدریج موضع پاره ای دولت ها نیز بر این گرایش تاکید داشت. بارزترین موضع گیری در این خصوص بیانیه آوریل سال 2007 وزارت امور خارجه آمریکا بود که ضمن ابقاء نام سازمان در لیست گروه های تروریستی اتهام فرقه - شخصیتی را نیز ضمیمه بیانیه خود کرد. در این رابطه بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا تصریح می کند:
"... علاوه بر باورهای تروریستی، مجاهدین خلق ویژگی های فرقه ای مانند را از خود بروز داده اند. در بدو ورود به گروه، اعضای جدید تحت القای اصول ایدئولوژی مجاهدین خلق قرار می گیرند. آنها بایستی قسم طلاق ابدی یاد کنند و در غسلهای ایدئولوژیکی هفته ای شرکت نمایند. از طرفی، کودکان را در سنین پایین از والدین جدا می کنند. رهبر مجاهدین خلق مریم رجوی، "فرقه ای شخصیتی" را ایجاد کرده است." صرفنظر از این ادعاها منابع درونی سازمان مجاهدین خلق نیز صراحتا بر پذیرش و قبول این مولفه ها و سایر مولفه های فرقه ای به عنوان دستاودهای انقلاب ایدئولوژیک شان صحه می گذارند. در تائید محتوای موضع گیری وزارت امور خارجه آمریکا مهدی ابریشم چی در سخنرانی خود با موضوع انقلاب ایدئولوژیک درونی مجاهدین تاکید می کند:
"در پائین تر از مسئول اول و رهبری ایدئولوژیک همه مشروط هستند و قبل از همه به مسئول بالاتر خودشان مشروط هستند. اما مسعود در بالا به کی مشروط است؟ فقط به انقلاب. او ایدئولوژیکمان مسئولی جز خدا ندارد."
شاخص های فرقه ای تنها معطوف به مقوله رهبری و نقش آن در مناسبات نمی شود، در این راستا مولفه ها و فاکتورهای دیگری هم وجود دارند که در این خصوص نقش و اهمیت مکمل دارند. تردیدی نیست که در اثبات و نفی این اتهام کشمکش های سیاسی نیز به نوعی نقش و دخالت دارند. در بعد آکادمیک همه تلاش ها باید معطوف به بی طرفی و لحاظ جنبه های علمی و انطباقی باشد. این اشارات از این جهت است که تاکید کنیم جایگاه و اهمیت کتاب مارگارت تالر سینگر به نام فرقه ها در میان ما سوای هر ارزش و جایگاهی یک منبع آکادمیک برای شناخت پدیده فرقه و مصداق های عینی آن است. چند فاکتور فرامتنی هر گونه پیش داوری و قضاوت جانبدارانه و منتقدانه در خصوص کتاب را منتفی می کند.
1- مارگارت تالر سینگر نویسنده کتاب یک دهه پیش فوت کرده است. 2- در متن کتاب هیچ اشاره ای به سازمان مجاهدین نشده است. 3- در زمان نگارش کتاب نویسنده هیچ تعامل و اطلاعی از موجودیت سازمان نداشته است. 4- ترجمه کتاب نیز حاصل یک اتفاق ساده بوده است. 5- و دست آخر اینکه نویسنده کتاب یک محقق و آکادمیسین فرقه ای است که سال ها عمر خود را صرف مطالعه روی فرقه ها و درمان جداشدگان از فرقه ها نموده است. در معرفی او از متن کتاب آمده است:
"مارگارت تالر سینگر Margaret Thaler Singer یک روانشناس کلینیکی و یک استاد ممتاز بازنشسته در دانشکده روانشناسی دانشگاه کالیفرنیا در برکلی Berkeley است. این زن درجه دکترای خود را در روانشناسی کلینیکی از دانشگاه دنور Denver اخذ کرده و به مدت نزدیک به پنجاه سال یک روانشناس کلینیکی، یک محقق و یک معلم بوده است. عرصه اصلی کار سینگر - چگونه افراد بر روی یکدیگر تأثیر می گذارند - مستقیما از کار دوران تحصیل او در دوره های لیسانس و فوق لیسانس در مطالعه بر روی سخنرانی و روانشناسی بیرون آمد و مطالعه در خصوص فرقه ها عرصه خاص تحقیقاتی او بوده است. در طی سالیان سینگر با بیش از سه هزار نفر اعضای فعلی و سابق فرقه ها مصاحبه کرده یا به آنها مشاوره داده است. در سال 1978 او جایزه یادبود لئو جی رایان Leo J Ryan Memorial Award را تصاحب نمود که به افتخار نماینده کنگره آمریکا که در جونزتاون Jonestown در گویان Guyana کشته شده بود نامگذاری شده است." این نشانه ها به هر روی دلالت بر این دارد که سوای هر نقطه نظر و موضعی درباره مجاهدین، سینگر یک محقق و پژوهشگر در موضوع فرقه ها است. کتاب او یک اثر تماما آکادمیک است، حتی اگر مطالعه کتاب او ما را شگفت زده و غافلگیر کرده باشد، هیچ ارتباطی به موضع مخالف و یا موافق نسبت به سازمان مجاهدین ندارد. به همین دلیل به نظر می رسد ترجمه و انعکاس کتاب برای فارسی زبانان خارج کشور که به هر دلیل امکان استفاده از متن انگلیسی کتاب را ندارند یک ضرورت است که علی الاصول بیشترین اهتمام و توجه در این مهم از سوی آقای ابراهیم خدابنده مبذول و اعمال شده است گو اینکه بخش هایی از کتاب قبلا توسط ایشان ترجمه و در دسترس قرار گرفته اما به هر حال ضرورت ترجمه کامل ایشان کماکان برای کسانی که به هر طریق تجربه عضویت و زندگی در میان مجاهدین را یدک می کشند، احساس می شود. به این دلیل که آقای ابراهیم خدابنده سال های متمادی عمر خود را در مناسبات سازمان مجاهدین طی کرده و اساسا انگیزه او برای این اقدام شگفت زدگی حاصل از شباهت های غافلگیرکننده میان مجاهدین خلق با محتوای کتاب سینگر است. سنت معرفی کتاب پیرو این قاعده است که محتوای کتاب و بعضا پاراگراف هایی از متن را برجسته می کنند، اما تلاش در معرفی کتاب، معطوف به تاکید این مهم است که کتاب فرقه ها در میان ما فقط یک کوشش آکادمیک و نمونه ای درباره ساختار و محتوای و مصادیق گروه های فرقه ای در جهان معاصر است. این را همسو با باوراندن موضع بی طرفی کمترین تلاش منصفانه برای معرفی کتاب تعبیر می کنیم. مطالعه کتاب در وهله نخست برای همه کسانی که زندگی در مناسبات فرقه ای را تجربه کرده اند، یک کنش محققانه و جریان شناسانه است و برای کسانی که همین تجارب را در سازمان مجاهدین خلق پشت سر گذاشته و یا اکنون در متن این مناسبات و یا در حاشیه آن حس سمپاتیک به این جریان دارند یک ضرورت است. امیدواریم این اقدام پاسخ قانع کننده ای به کشمکش های پیرامونی درباره گروه هایی که در معرض اتهامات فرقه ای هستند، بدهد.
سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد |
