|
فرار از فاشیسم ، مهمان استالینیسم استفان تسوایگ آرنولد تسوایگ
20.04.2008 بهار نیکفر Stefan Zweig 1881- 1942 Arnold Zweig 1887 – 1968
ادبیات تبعید غرب – یکی خودکشی کرد،دیگری وزیر فرهنگ شد . ادبیات – فرار از فاشیسم ، مهمان استالینیسم .
استفان تسوایگ و آرنولد تسوایگ، خلاف تصورپیشین من،نه تنها برادر نیستند بلکه هم وطن نیز نبودند . استفان،نویسنده اتریشی است که 10 سال بعدازفرارازفاشیسم،بدلیل بربریت آن دراروپا،در برزیل خودراکشت. آرنولد ولی نویسنده ای آلمانی است که به به قدرت رسیدن فاشیسم به فلسطین آنزمان مهاجرت کردوبعدارپایان جنگ جهانی دوم،به آلمان شرقی رفت وبدلیل هوادارای ازمارکسیسم ، درآنجا وزیرفرهنگ گردید.استفان ازنظرسیاسی یک لیبرال مشروطه خواه اروپایی و آرنولد،یک سوسیالیست جهانوطن بود. هردو ولی یهودی تبار بودند که خودرا هومانیست بشمارمی آوردند. پدر استفان یک کارخانه نساجی و پدر آرنولد یک کارگاه زین اسب سازی داشت. درمراسم خاکسپاری استفان دولت برزیل آنزمان بدلیل مشهوریت جهانی وی اعلان عزای ملی نمود ، و بعدازمرگ آرنولد در آلمان شرقی،اورادرقبرستان مشاهیربخاک سپردند. من درزمان نوجوانی بارها نام استفان تسوایگ را روی جلد کتابهای پشت ویترین کتابفروشی ها دیده بودم ، ولی از نام آرنولد تسوایگ خاطره ای ندارم. احتمالن بدلیل سوسیالیست بودن وی،آثاری ازاو در دوران شباب! من، ترجمه نشده بود.
استفان تسوایگ تحت تعثیر امپرسیونیسم شهر وین،سمبولیسم فرانسوی، و رمانتیک نو،درآغازخالق آثاری ازجمله اشعاری بود. آثار داستانی و روایتی اوولی تحت تعثیر تحلیل روانشناسی فروید می باشند.اودردهه 20 قرن گذشته یکی ازپرخواننده ترین نویسندگان آلمانی زبان جهان درداخل وخارج ازکشورش بود.خودکشی او که خودرا شهروند هومانیست اروپایی میدانست،را به سبب حضوربربریت فاشیسم وجنگ جهانی درآنزمان میدانند. وی دردانشگاه به تحصیل فلسفه،ادبیات و زبانهای رومی پرداخته بود. اوکوشید تاادبیات را درخدمت تفاهم خلق ها قراردهد و واسطه ای میان انسانها،فرهنگها، شود و به منظور این هدف به معرفی وترجمه آثارادبی کشورهای دیگرپرداخت. اوخودرا مانند آراسموس هلندی،"انسان میان روی" می دانست. و درجنگ جهانی اول باکمک نویسندگان مشهوری چون: هرمان هسه،جیمز جویس، و رومان رولان،به تشکیل انجمنی برای دفاع از صلح پرداخت. ماکسیم گورکی بعدازترجمه وسیع آثاراودر شوروی گفته بود : " فکرکنم تاکنون کسی مثل اودرباره عشق این چنین مهربان ننوشته باشد". امروزه اشاره میشودکه سرنوشت اومثالی است برای تراژدی یک هومانیسم جهان وطن صلح خواه درآنزمان. آثاراونماینده یک انترناسیونالیسم ادبی-شهروندی هستند. اوبازبانی آهنگین درآثارش اهمیت خاصی برای مونولوگ های قهرمانان قایل بود. درآثاراو درمقابل اراده فرد، اراده قوی تاریخ قرار دارد. او ولی بجای دیدن پروسه های: اجتماعی، سیاسی، و اقتصادی،- از جامعه و تاریخ تفسیرهای روانشناسانه می نمود. استفان تسوایک درجنگ جهانی اول به کشور سوئیس و درجنگ جهانی دوم،به انگلیس و برزیل پناهنده و تحت تعثیر عواقب جنگ جهانی اول،پاسیفیست شده بود. توماس مان اورا مهمترین محصول روشنفکری جنگ جهانی اول دانست . مادر استفان ازخانواده ای بانکدار بود و او بدلیل رفاه مالی، به نویسندگان بیشماری درسالهای تبعید کمک نمود. چون فاشیسم و دیکتاتوری به نابودی: ایدههای انسانی،عشق،آموزش،ترقی و تحول فکری پرداخت،خودکشی استفان تسوایگ را،توماس مان،پیروزی موقت فاشیسم بر روشنگری دانست . اوغیراز ترجمه آثاری از بودلر و بن جانسون و بیوگرافی هایی پیرامون ماژلان،کازانوا،فروید، و ماری استوارت، خالق زندگینامه هایی درباره : داستایوسکی،بالزاک،استاندال،نیچه،تولستوی،دیکنز، هلدرلین، و کلایست نیز بود. او اینگونه مشاهیر را غولهای ادبی غرب نامید. استفان تسوایک کوشید تادرمقابل قهرمان پرستی تاریخی فاشیسم، به معرفی شخصیت های انساندوست تاریخ فرهنگ بپردازد. از جمله آثار او : لحظه تولد انسانیت ،جنون احساسات، بی صبری، عشق اریکا خانم، خانه ای درکنار دریا،جهان دیروز، رازهای سوزان، زن کم حرف، ترس،بازگشت لنین به روسیه با قطار آلمانی، نوول شطرنجی، سیم تار نقره ای، یوسف فوخه، درمان از طریق فکروفرهنگ، نمایشنامه یرمیانس،مهندسان جهان(بالزاک،داستایوسکی،دیکنز)،بیوگرافی امیل فرهازن، وغیره هستند. عنوان پایاننامه دکترای او در جوانی: ریشه های مدرنیته فرانسوی ، بود.
آرنولد تسوایگ ،نویسنده آلمانی،خالق آثاری اجتماعی،انتقادی درباره جامعه امپریالیستی زمان خودبود. اودرآغازبه انتقاد شدید ازنظام شاهنشاهی ویلهلم آلمانی پرداخت ودرپایان تحت تعثیر مارکسیسم، آثاردیگری خلق نمود. اوگرچه مهمترین نویسنده چپ لیبرال اواخر دوره وایمار درآلمان بود،درآغاز تحت تعثیر تحلیل روانشناسانه و امپرسیونیسم مینوشت ولی بعدها سوسیالیست ومارکسیست شد که برای یک نظام اجتماعی هومانیستی کوشش می نمود. .آرتولد تسوایگ درآثارش به تفسیرمبارزه میان فرد،جامعه، دولت،اختلافات عشقی وخانوادگی، ومسائل یهودیان اروپا درجهان مدرن درآغاز قرن 20 پرداخت. قهرمانان آثارش غالبن روشنفکران خرده بورژوا هستند. موضوعات یهودیان شرق اروپا رااوباکمک فلسفه مذهبی مارتین بوبر مطرح نمود. اودرپایان کوشید تاباکمک ابزار سنتی رمان رئالیستی،به توصیف مبارزه طبقاتی وتبلیغ برای یک کمونیسم مسئولانه بپردازد. آرتولددررابطه بادوجنگ جهانی آلمان مبنویسد که درهرجنگی نه ارزشهای والا بلکه اهداف مادی مورد نظرهستند ودرماشین بی رحم جنگ، قدرت ،دیگرحق و قانونی را نمی شناسد. اونشان میدهد که چگونه جنگ گرایی پایه های حقوق فرد واخلاق را زیر پا می گذارد. آرتولد درآثارش مبارزه میان بوروکراتهای ارتش و اخلاق هومانیستی درزمان جنگ را نشان میدهد. درآثاراو سلاح انسانیت،پاسیفیستی است که باخودداری ازاعمال خشونت و حمایت ازترقی وانساندوستی حتی درانقلابات کوشش میکند. آنزمان چپ ها و لیبرال ها به او لقب "سربازشجاع صلح" داده بودند. آرنولد تسوایگ خالق آثاری درزمینه های : رمان،داستان،درام، و مقاله است؛ ازآنجمله :زن جوان، جنگ کبیرمردان سفید،زمان مناسب،آتش بس، رویا وخیال گران وپرخرج هستند،کنعان نو،تربیت وردون،رمانی ازجنگ جهانی اول،به قدرت رسیدن یک شاه، پرسشهایی درباره کلاودیا خانم،ونمایشنامه هابیل،هستند. بین سالهای 1959 و1967 منتخبی وسیع ازآثاروی منتشرشدند. او به تحصیل: تاریخ،فلسفه،هنر،زبان های مدرن، و روانشناسی پرداخته بود. آرتولد تسوایگ درسال 1915 جایزه ادبی کلایست و درسال 1950 جایزه ملی آلمان شرقی راازآن خودنموده بود. وی ازسال 1933 بعدازمهاجرت به فلسطین،به فعالیت مطبوعاتی علیه فاشیسم پرداخته بود ودرسال 1941 به تشکیل انجمنی برای حمایت از شوروی علیه فاشیسم کمک نمود. وی مدتی رئیس انجمن قلم آلمان شرقی نیزبود. ---------------------------------------------------------------------------------------- وبلاگ نویسنده www.siyasatmadaran.blogfa.com
مطالب در ارتباط: ــ بزرگداشت نیکوس کازانتزاکیس در تهران ( نازنین معتمدی ) ــ شورش ،گوشه گیری،تنهایی و بدخلقی نویسنده ناامید غربی ( بهار نیکفر ) ــ مطالعات سکولار و مزاحمت های فلسفه مسیحی ( لاله امبلی ) ــ یادی هم از مردان و فیلسوفان مخالف ازدواج ( روسیا روشن ) ــ روضه خوانی اخلاقی با گیتار ادبی ( سارا ارمنی ) ــ ادبیات و انقلابی سکولار، همکاری ، انتقاد ، سرکشی ( آتوسا سلطان زاده ) ــ گفتگو با آیدین آغداشلو در باره فروغ فرخزاد ( رها یگانه ) ــ کودک یاغی ادبیات اتریش ( علی امینی ) ــ صلح طلب دانمارکی ( الهام رفیع زاده ) ــ داروین اسکاتلندی، جویس ایرلندی ( آذر سلطانی ) ــ دوران کودکی ام بدون ادبیات کودکان! ( آرام بختیاری ) ــ ویکتور هوگو ،و جدا ناپذیری ادبیات از سیاست ( روسیا روشن ) ــ غرب به یاد دوره رمانتیک افتاده است ( سارا ارمنی ) ــ معرفی نامزدان هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی گلشیری ( مهیندخت قهاری ) ــ صلح جوی سوییسی، چارلز آلبرت گوبات ( الهام رفیع زاده ) ــ ۳۰ سال انتظار برای چاپ کتابی از فریدون آدمیت ( الیاس احمدی ) ــ خاطرات عاشقانه‌ی یک گدا ( نوشین شاهرخی ) ــ داستایوسکی ، و زوال شخصیت انسان دراسارت ( علی سلطانی ) ــ سقوط فرهنگ، نشانه زوال حكومت بود؟ ( آتوسا سلطان زاده )
سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد |
