کودتا،  حملات تروریستی،  جنگ و حتی استفاده از سلاحهای کشتار جمعی،  همه ابزاری برای رسیدن به قدرت سیاسی هستند.  این کتاب وسیله ی دیگر ی برای رسیدن به قدرت سیاسی را نیز معرفی  می کند:  مبارزه ی استراتژیک مسالمت آمیز.  برای قدم گذاشتن در راه مبارزه ی مسالمت آمیز باید ابتدا سرشت قدرت سیاسی را درک کرد.  درک این نکته از اهمیت محوری برخوردار است چرا که هدف اصلی هرگونه مبارزه ای یا دستیابی به قدرت سیاسی و یا جلوگیری از دستیابی دیگری به آن است.

بعد از درک سرشت،  اشکار و منابع قدرت سیاسی،  خواننده در مورد سازمانهایی که قدرت از طریق آنها اعمال میشود،  خواهد آموخت.  این بخش را ارکان حمایت نامیده ایم. در آخر به این نکته ی مهم خواهیم پرداخت که آنچه قدرت سیاسی را ممکن میکند اطاعت است.  بدون اطاعت هیچ حاکمی قادر به حکومت نخواهد بود.

اگر به نقاط غیردمکراتیک دنیا به مثابه میدان جنگ بزرگی نگاه کنیم می توانیم دو دیدگاه کاملا متفاوت را برای دستیابی به قدرت سیاسی تشخیص بدهیم.  این دو دیدگاه (مفهوم) در سرتاسر قرن بیستم،  همچنان که اکنون،  درحال ستیز با یکدیگر بوده اند.  مفهوم اول را،  که بیشتر از مفهوم دوم مورد استفاده قرار گرفته،  می توان به راحتی در گفته های برخی از معروفترین رهبران انقلابی یافت.  صدر مائو،  رهبر سابق حزب کمونیست چین،  میگوید:  « سیاست،  جنگ بدون خونریری و جنگ،  سیاست همراه با خونریزی است.  ما طرفدار برچیدن بساط جنگ هستیم.  ما جنگ نمی خواهیم.  اما بساط جنگ را تنها با جنگ می توان برچید. برای ازبین بردن اسلحه باید مسلح شد»  (مائو تسه دون،  گفته های صدر ماتو).

استفاده از خشونت برای دستیابی،  حفظ و گسترش قدرت سیاسی از نتایج دیدگاه اول است.  صدرمائو این دیدگاه را به خوبی با گفتن این نکته که «قدرت سیاسی از لوله ی تفنگ بیرون می آید»  بیان میکند. اسامه بن لادن همین حرف را به گونه ای دیگر تکرار می کند: «سرکوب را تنها با غرش گلوله ها میتوان از بین برد».

در این دیدگاه مفهوم رقابت برای دستیابی به قدرت سیاسی،  که به تدریج در جهان غرب آزادتر و عادلانه تر میشود،  جایی ندارد.  همانطور که استالین گفته بود:  «تصمیم را نه آن کسی که رأی میدهد بلکه آن کسی که رأی را می شمارد،  می گیرد».

رویکرد دوم برای دستیابی به قدرت سیاسی استفاده از مبارزه ی مسالمت آمیز است.  خورخه لوییس بورخس نویسنده ی بزرگ آرژانتینی می گوید:  «خشونت آخرین پناهگاه بینوایان است».

این صفحات به کسانی تقدیم می شود که به دیدگاه و رویکرد دوم باور دارند.

خورخه لوییس بورخس

بی گمان بسیاری چنین فکر می کنند.  بگذارید به مواردی چند که در آنها از خشونت برای رسیدن به اهداف سیاسی استفاده شده اشاره کنیم:

g                      اوت 1990:  صدام حسین دستور اشغال کویت را داد.  آیا او با این کار به هدفی سیاسی می اندیشید؟  پاسخ مثبت است.  او با حمله به کویت هدف سیاسی دسترسی به نفت آن کشور و توسعه ی خاک عراق را دنبال میکرد.

g       بهار 1999:  سلوبودان میلوسویچ،  دیکتاتور صربستان،  با استفاده از شیوه های صدام حسین تلاش کرد که مشکل استقلال طلبی کوسوو را حل کند.  او پلیس و ارتش را گماشت تا صدها هزار آلبانیایی تبار را از خانه و کاشانه ی خود برانند.

g 11 سپتامبر 2001:  القاعده شیوه ی نفرت انگیز خود را برای به دست آوردن قدرت سیاسی به کار بست.  19 گروگانگیر انتحاری سه هواپیما را به ساختمانهایی در نیویورک و واشنگتن زدند و تقریبا 3000 نفر را به قتل رساندند.

اینها نمونه هایی از به کارگیری خشونت برای دستیابی به قدرت بود،  اعمالی که به واکنش خشونت آمیز جامعه ی جهانی انجامید:

g           17 ژانویه ی 1991:  تحت رهبری آمریکا ائتلافی از 30 کشور جهان به بمباران هوایی عراق پرداختند تا آن کشور را مجبور به ترک کویت کنند.

g           24 مارس 1999:  آغاز بمباران هوایی صربستان که درنهایت به خروج نیروهای امنیتی صرب از کوزوو و بازگشت پناهندگان آلبانیایی تبار منجر شده.  این کمپین نظامی تلفات غیرنطامی نیز به همراه داشت.

g           7 اکتبر 2001:  نیروهای تحت رهبری آمریکا،  افغانستان را اشغال می کنند.

g           20 مارچ 2003:  نیروهای تحت رهبری آمریکا،  علیرغم اعتراضات درون کشوری و جهانی،  عراق را اشغال می کنند.

رییس جمهور یوگسلاوی،  اسلوبدان میلوسویچ،  بجای صلح

به قهر توسل جست و در سال 1999 با ناتو درافتاد.
 

n                  3-  آیا جایگزین معقولی برای خشونت وجود دارد؟

علیرغم این باور که «قدرت از لوله تفنگ بیرون می آید»  نمونه های موفق بسیاری از دستیابی به قدرت بدون توسل به خشونت وجود دارد:

g           هند در سال 1947 به استقلال دست یافت.  این استقلال در بخش عمده ی خود حاصل مبارزه ی مسالمت آمیزی بود که در سال 1916 علیه امپراطوری بریتانیا آغاز شد.  مهاتما گاندی مردم را بسیج کرد،  اعتماد به نفس شان را به آنها بازگرداند،  و با توسل به سیاست عدم همکاری،  دولت بریتانیا را تحت فشار قرار داد.  او نهادهایی خارج از حیطه ی کنترل دولت به وجود آورد و به تدریج قادر شد که قدرت بریتانیا را در داخل و خارج از هند کاهش بدهد.

g           فروپاشی رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی نیز عمدتا حاصل چنین مبارزه ای بود،  مبارزه ای که بویژه در سالهای دهه ی 80 میلادی به اوج خود رسید. نلسون ماندلا،  رهبر بزرگ این جنبش،  در طول بخش اعظم این مبارزه در زندان بسر می برد.  با این وجود بایکوت ها،  اعتصاب ها و تظاهرات پیروان او رژیم آفریقای جنوبی را تحت فشار قرار داد و درنهایت آن را برای تغییر رژیم به پای میز مذاکره کشاند.

g           مبارزه ی مسالمت آمیز از دلایل اصلی سقوط حکومت فردیناند مارکوس،  دیکتاتور فیلیپین،  بود.  در جریان این مبارزه مردم ارتشیانی را که به رژیم پشت میکردند در زیر چتر حمایت خود قرار میدادند.

g           جنبش همبستگی در لهستان نیز با توسل به مبارزه ی مسالمت آمیز،  که یک دهه جریان داشت،  به اهداف خود رسید.  این جنبش ابتدا از طریق اعتصاب و با برپایی یک اتحادیه ی آزاد کارگری آغاز شد و سپس،  همزمان با تشکیل حکومت نظامی،  از طریق مبارزه ی زیرزمینی،  مشروعیت حزب کمونیست را خدشه دار کرد و درنهایت آن را مجبور به مذاکره با جنبش و برگزاری انتخابات آزاد نمود.

g           در ماه مه 1992 مردم دیکتاتوری نظامی در تایلند را از طریق مبارزه ی مسالمت آمیزی که شامل اعتصابات و تظاهرات گسترده بود سرنگون کردند.  در اوایل سال 2006 یک مبارزه ی مسالمت آمیز مردمی در همین کشور دولت فاسد وقت را به زیر کشید.

اخیرا جنبش های مسالمت آمیز موفق به عوض کردن رژیم های مستبد و یا مجبور کردن نیروهای اشغالگر به ترک کشور اشغال شده در موارد زیر شده اند:

n  اوکرایین 2004                                             n  لبنان 2005