ادبیات فرانسه ؛ 12 بار جایزه نوبل

15.05.2008

بهار نیکفر

Sully  Prudhomme (1839 – 1907 ) , Francios  Mauriac ( 1885 – 1970 ) , Frederic  Mistral ( 1830 – 1914 ) , Rogger  Martin du Gard ( 1881 – 1958 )

 نویسندگان فرانسوی ازسال 1901 تاکنون 12 بارجایزه ادبی نوبل راازآن خودنموده اند .آنان را میتوان بدو دسته تقسیم کرد؛ دسته اول راغالب ما ممکن است بشناسیم،از آنجمله : رمان رولان،آناتول فرانس،هنری برگسن،آندره ژید،آلبرکامو، ژان پاول سارتر- ، و دسته دوم ،نویسندگانی  هستند که ممکن است میان خوانندگان فارسی زبان آنچنان مشهورنباشند،ازآنجمله : سولی پرودهوم ، فردریک میسترال، روجر مارتین دوگارد، فرانسیس ماوریاک، سنت جان پرزه، و کلاود سیمون . دراینجا اشاره ای به زندگی وآثار 4 تن ازآنان میگردد .

سولی  پرودهوم : اونخستین دریافت کننده جایزه ادبیات نوبل درسال 1901 بود. منتقدین ادبی مدعی هستند که اگر اواین جایزه رادریافت نمیکرد امروزه حتا اسمش رادرهیچ کتاب دائرت المعارف ادبی ثبت نمیکردند. تحویل این جایزه به او حتا آنزمان موجب اعتراض اهل کتاب شد که پرسیدند چراآنرابه نویسندگانی مانند:تولستوی،زولا، و ایبسن اعطا ننمودند،گرچه اشعاراودرآغازقرن 20 درغالب کتابهای درسی فرانسه قرارداده شده بودند. کمیته نوبل آنزمان دلیل اعطای این جایزه به اورا:" وحدتی استثایی از احساس وعقل،ایده آلیسم عالی وتوانایی هنری" درآثاروی ذکرکرده بود. گروه دیگری اورا شاعری علم گرا وفیلسوف میدانند.اوآنزمان تحت تعثیرشعرمدرن علم گرا بود.امروزه آشکارشده که کوشش او برای وحدت علم وشعرباشکست روبروشده است،گرچه اوازسال 1888 فقط خالق نثربود.وی بدلیل شکست عشق نسبت به دخترعمویش،زندگی غم انگیزی داشت ودرغالب اشعارش اشاره به موضوع تنهایی انسان می نماید.تمایل اوبه علوم تجربی به سبب ترک تحصیل دررشته ریاضیات بودکه به علت مشکل بینایی،اودانشگاه راناتمام ترک کرده بود. تاینه ؛منتقدفرهنگی آنزمان میگفت که" عالم بدون فلسفه ،یک پیشه ور- و هنرمند بدون فلسفه،یک دلقک است". پرودهوم غیراز ایده آل های خاص خود،طرفدار استتیک کلاسیک بود. وی گرچه تحصیل رشته حقوق وریاضی راناتمام گذاشت،ولی باتکیه به ارثیه پدری،توانست باخیال راحت به خلاقیت ادبی بپردازد. ازجمله آثاراو مجموعه اشعارسوزان،گلدان شکسته،عدالت و خوشبختی، هستند.

فرانس ماوریاک : نویسنده دیگر کاتولیک فرانسوی،برنده جایزه نوبل سال 1952 بود.پدراوتاجرشراب بود،وی به تحصیل ژورنالیسم پرداخته بود.اودرمقالات ژورنالیستی خودبه مبارزه ضدکمونیستی پرداخت.وی یکی ازمهمترین رمان نویسان کاتولیک ومنتقدفرهنگی قرن 20 بود.اودرآثارش مدافع سرسخت اخلاق واصول مسیحی کاتولیک بود.درمقالات ژورنالیستی وی،مواضع دوگلی اوقابل ملاحظه میباشند.اودرپایان عمر در روزنامه فیگارو فقط فعال ژورنالیسم سیاسی بود.موضوع دیگرآثار او مبارزه ارواح گناهکار انسان باوجدان وی میباشند.اومیگفت حتا اگرکلیسا باسرمایه وحدت کند،باید مورد طرد وانتقادقرارگیرد. مسایل دیگرآثارش تضادمیان اصول اخلاقی،حرص،طمع وشهوت انسان است .اوازخانواده تاجری مرفه برخاسته بود که به تحصیل ادبیات وژورنالیسم پرداخته بود.وی کوشید تادررمان شاگرد پروست باشد وبیوگرافی هایی درباره : پاسکال،پروست،بودلر،راسین،وهنری بوردوکس منتشرنمود.اوغیرازرمان، خالق نمایشنامه هایی مانند "پایان شب" نیزبود. مخالفت اوبازولا درآنجاست که درنظروی زولا به انکار "دست نامرئی" درروان انسان می پردازد،ولی داستایوسکی و برنانوس بارمانهای واقعی خودجهنم این دنیایی سرمایه داری رانشان داده اند.درآثاراوغیرازمبارزه علیه گناه،تضادمیان نیکی وبدی و نجات ازطریق اعلان سعادت، میگردد.طرح ترسهای وجودی انسان ومبارزه اوعلیه بی اخلاقی ونفس و شهوت،اورانویسنده مسیحیت کاتولیک نموده است.ازجمله آثاراو: راههای دریا،عمل خانم ترزا،بیوگرافی ژنرال دوگل،دست ها زیربغل،خون وگوشت،گناه،تصویر خودم،منابع مخفی،جوانکی بنام علاین،مالتا ورنه،سالهای سخت،جذامی ومقدس،کویرعشق،تولید افعی، وغیره هستند.اوباکمک رمانهای انتقادی اش مسائل اجتماعی ووجودی زندگی انسان را به امید رسیدن به یک نجات مسیحی؛ ولی کاتولیکی،مطرح می نماید.

روجر مارتین دوگارد : وی برنده جایزه نوبل درسال 1937 ونماینده هومانیسم بورژوایی است که به طرح موضوعات جامعه زمان خودپرداخت. چون پدرش قاضی بود،او در مجیطی بورژوایی رشد نمود. رئالیسم انتقادی اوازموضع هومانیسم بورژوایی وی میباشد. اودرسنت رئالیسم فرانسوی یعنی :فلوبر، زولا و ژید، رمانهایی پیرامون بحران انسان درجامعه سرمایه داری نوشت. او رمان نویس را یک مورخ بهتر نامید. وی درآثارش روی خصوصیات طبقاتی افراد تاکید خاصی داشت. شجاعت متکی به فلوبر و کونکورت او،ازوی بهترین چهره رئالیسم فرانسوی رابوجود آورد. وی بافروتنی اقرارنمودکه بعنوان رمان نویس کارجدیدی نکرده بلکه رمان نویسان قرن 19 فرانسه،روسیه، و انگلیس را تقلید کرده و راههایی را که آنان نشان دادند،پیموده است. نویسندگان مهم قرون 19 و20 فرانسه مانند بالزاک ،و فلوبر ازجمله آموزگاران وی بودند. تولستوی و رمان "جنگ و صلح" نیزازجمله راهنمایان مهم او در نویسندگی گردیدند. سخت کوشی و کامل گرایی باعث شدند که او چنداثرخودرا ناتمام بگذارد. منتقدی پیرامون بعضی ازآثاراوگفته بود که" قهرمانانش اغلب مانند دیوانه زندگی میکنند ومانند دیوانه می میرند". گرچه او فقط در وطن معروف است ولی موضوعات آثاروی مانند آینده اروپا،خودکشی، و همجنسگرایی نیز مورد توجه قشرکتابخوان اروپا میباشند. معروف ترین اثر او رمان 8جلدی "یعقوب تایباولت" است. ازجمله دیگر آثار او: رمان جان باربس،جهان کوچک،زندگی آندره ژید،تابستان 1914 ، پایانه،و سرگروهبان ماومورت،هستند. افسردگی،شکاکی اجتماعی و تبلیغ نظرات تکامل داروین در آثار او موجب کفر گروهی ازخوانندگانش شدند. قهرمانانش کافرانی موروثی هستند که درپایان بدلیل نزدیک شدن مرگ،باز باایمان میشوند. اودرماجرای درایفوس درفرانسه آنزمان،ازموضع زولا حمایت نمود. وی شخصا با آندره ژید رابطه دوستی داشت. ناشری درجواب ارسال یکی از رمانهای او برای نشر، نوشته بود که :"این رمان نیست بلکه شبیه یک پرونده است" وی فرزند یک قاضی مرفه بود که دردانشگاه در رشته باستانشناسی درس خوانده بود. اودرزمان جنگ جهانی دوم عضو شورای ملی مقاومت فرانسه شد.

فریدریک میسترال : نویسنده فرانسوی،دهقان زاده ای است که درسال 1904 برنده جایزه نوبل برای ادبیات شد.اوخالق اشعاری پیرامون چوپانان وزندگی روستایی است.عشق اوبه ادبیات محلی،بومی و ولایتی باعث شد که وی خواهان یک خودمختاری سیاسی درمقابل حکومت مرکزی فرانسه شود،به این دلیل اورهبر جنبش نوگرایی ادبیات ولایتی ورنسانس زبان وادبیات محلی گردید. وی غیرازاشعار حماسی به کشف مسایل محلی برای زبان ادبی شد.کتاب لغت شناسی محلی اوموجب رشد زبان وفرهنگ وادبیات بومی گردید.اشعاراومهمترین آثارشعری فرانسه قرن 19 شدند. زندگی روزانه ماهیگیران ولایتش نیز بخش دیگری ازموضوع آثاروی بودند.باکمک وی زبان محلی یک باردیگر زبان ادبی شد.درآثار او آداب و رسوم ومناظر نواحی جنوب فرانسه به شعر کشیده شده اند. میرآیو؛ یک دوشیزه عاشق درشعری ازاو سنبل:معصومیت،صداقت،ادب،جذابیت و نجابت است که باقلبی آتشین روح و فرهنگ بومی رانشان میدهد. درشعراو زندگی انسانهای ساده ومذهبی ولایتش نیز توصیف میشوند. او درپایان به ترجمه آثاربومی خود به زبان سراسری کشورش یعنی زبان فرانسه پرداخت. وی دردانشگاه دررشته حقوق درس خوانده بود و یکبار موفق به دریافت جایزه شعرآکادمی فرانسه شد.ازجمله آثاراو: جزیره طلایی،فرهنگ لغت بومی محلی عامیانه،ترانه ها و داستانها،درام لارانیو ژانو،روح ولایت، سالهای کودکی درولایت،و 12 سرودحماسی میرآیو، هستند.

وبلاگ و میل نویسنده

www.siyasatmadaran.blogfa.com

falsaf@web.de 

مطالب در ارتباط:

ــ از فرهنگ عشايرى تا ادبيات سوسياليستى ( عاطفه سلطانی )

ــ تاریخ فلسفه غرب ، از پرواز تا فرودی اضطراری ( بهارنیکفر )

ــ انقلاب ادبی  یا  ادبیات انقلابی ؟ ( علی شاه سلطانه )

ــ دیدار با "دیگری"؛ بررسی آخرین کتاب ریشارد کاپوشچینسکی ( خسرو ناقد )

ــ مشاهیرادبی فراموش شده و جایزه نوبل ( علی شاه سلطانه )

ــ فردریش دورنمات و مترجمان‌اش ( بهزاد کشمیری پور )

ــ از ادبیات دل نمی کنم ، گفتگو با محمود دولت آبادی ( الهه خسروی یگانه )

ــ شاعر معترض و 80000 صفحه گزارش امنیتی ( علیشاه سلطانه )

ــ شاهنامه در روز فردوسی ( الیاس احمدی )

ــ كانت فيلسوف روشنگري ( شهلا فرید )

ــ لافونتن؛ اصلاح طلب فدایی ( الهام رفیع زاده )

 سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است

مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد