aramy@web.de

 Grazia Deledda 1871-1936

                                جایزه نوبل برای دختر جزیره .

                         ادبیات ؛ عشق مادری و شوق ولایت .

                  مردان ، استادان ادبی زنان ؟

خانم " گراسیا دله دا " شاعرونویسنده ایتالیایی،اهل جزیره ساردین،برنده جایزه ادبی نوبل درسال 1926 بود.اوآنزمان بعدازخانم "سلمه لاگرلف" دومین زنی بود که بدریافت این جایزه درغرب نائل آمد. ولایت او یعنی جزیره ساردین بامردم پرشور وطبیعت خشن اش موضوع غالب آثار اواست.خانم دله دا ،نویسنده ای خودآموزبود وفقط تاسن 11سالگی به مدرسه رفته بود.اوازدوران نوجوانی به مطالعه آثارادبی مشاهیرجهان ازجمله: هوگو،فلوبر،داستایوسکی،گوگول،تولستوی،دآنون زیو،و فوگازارو، پرداخته بود.کمیته نوبل دلیل اعطای این جایزه به وی را؛تاکیداو روی نیروی اسطوره ای درآثاروترکیب رئالیسم وایده آلیسم درادبیات،اعلان نمود.وی یکسال پیش از دریافت جایزه نوبل به بیماری سرطان مبتلا شده بود.

درآثاراوغیرازموضوع عشق مادری,عشق به ولایت،جای خاصی دارند.علاقه به انسانهای ساده  معمولی وشوروشوق توصیف مناظرطبیعی،بخش دیگری ازموضوعات آثاراوهستند.قهرمانان آثارش: زنان،راهزنان،خدمتکاران،اربابان،چوپانان،و دهقانان جزیره ساردین درایتالیا هستند.دررمانها ونوولها ی او به طرح زندگی مردم وطبیعت وحشی وبکر جزیره ساردین پرداخته میشود.اوبازبانی دراماتیک به خونگرمی وشوروشوق ساکنان آن جزیره اشاره میکند.وی ازطریق تحقیقات ومطالعات انسانشناسانه آداب ورسوم وفرهنگ مردم ونفوذ عناصر فرهنگی خارجی را به خواننده معرفی میکند.

وی درکتاب " آداب ورسوم مردمی " به گردآوری فرهنگ فولکلوریک مردم جزیره ساردین ازجمله: ترانه ها،قصه ها،نوحه ها، زاری وماتم ها،افسانه ها،اشعار وضرب المثل های ساکنان آنجا میپردازد و نشان میدهد که فرهنگ ایتالیایی درکشورمادرنتوانسته همه جانبه درآنجا نفوذکند وازطرف دیگر سنت و آداب ورسوم آرشایی(آرکائیک) ساکنان آن جزیره مانع شکوفایی وترقی مردم میگردد.اوباعشقی گرم و نگاهی عمیق به مسائل عمومی انسانهای آنجا اشاره میکند.

گراسیا اله دا،درسال 1871 روی جزیره ساردین درایتالیا بدنیا آمد ودرسال 1936 درشهر رم درگذشت.اوازیک خانواده مرفه زمیندار برخاسته بود و ازسال 1900 به سبب ازدواج بایک کارمند عالیرتبه اداره مالیات،ساکن شهر رم شده بود.وی چون ازدوران کودکی اهل مطالعه بود،درسن 15 سالگی نخسیتین داستان خودرادرمطبوعات منتشرنمود،گرچه خانواده وی با شغل و فعالیت نویسندگی اومخالف بودند.وی بعدها به مطالعه ادبیات جهان ازجمله ادبیات مدرن روس وادبیات رمانتیک ایتالیا پرداخت.وی بعضی ازآثارخود رادرجوانی بانام مستعار "ایلیا اسمائیل " منتشرنموده بود.

آثاربیشماراوشامل: رمان،داستان،نوول،وشعر هستند؛ازآنجمله : ستاره شرق،مادر،فراربه مصر،بوته پیچک،راز و رمز،نی ها درباد،داستانهای جزیره ساردین،الیاس پورتولو،ماریانه سرکا،تنهایی وبیماری ام وکلیسا،آتش درباغ زیتون،آداب وفرهنک جزیره ساردین، و خون ساردینی، هستند. بین سالهای 1900 تا 1920 خلاق ترین مرحله کارنویسندگی اوبود. گرچه اوغالبا درنزدیکی مکتب ناتورالیسم ایتالیایی(واقعگرایی بدون آرایش) می نوشت،اثاراورا نمیتوان وابسته به یک مکتب ادبی خاص نمود.او درسالهای اواخرعمر به روابط زندگی ایتالیایی ها پرداخت.رمانهای اومعمولا آثاری سرنوشتی هستند و قهرمانان داستان،زنانی هستند که با مسائل مرزی مانند : عقیده،عشق،ناموس،و پیشداوریهای اجتماعی، درحال جدل هستند.

مکتب واقعگرایی تلخ وبدون تعارف او تحت تاثیر نویسنده ایتالیایی "ورگا" بود.اوبجای واقعیتهای جغرافیایی معمولا به واقعیتهای خیالی وادی میپرداخت وداستهانهایش خارج ازیک فضای ناریخی معمولا درفضایی اسطوره ای با سبکی تراژدیک مطرح میشوند.درآثاری که اودرمکتب پایان دوره رمانتیک نوشته،میتوان عناصرایده آلیستی وعناصر پوزیویتیستی رامشاهده نمود.وی سرانجام درپایان به انتقاد ازدوره رمانتیک ومکتب ناتورالییسم ایتالیایی پرداخت.سبک روایتی ناتورالیستی او حاوی علائم،نشانه ها واشارات روانشناسانه است.اودرآثارش به عقایدمردم جزیره ساردین اشاره میکند که با طبیعت،طبیعت خدایی،خرافات، و روح جهانی،مخلوط شده اند.

خانم الدا درکتابهایش بادیدی اخلاقی ومسیحی به تابوهای اجتماعی مینگرد وگرچه  قهرمانانش ازمرز های تابوهای دینی واجتماعی پافراتر می گذارند ولی غالبا بامخالفت سیستم ارزشی مسیحی روبرو میشوند.گروهی ازقهرمانان آثارش می کوشند تاپارافراتر ازمرز تابوها مانند: گناه،مرگ،قتل،و روابط نامشروع،بگذارند.اواشاره میکند که درجامعه مردسالاری که هر فاصله ای ازسنت های خانوادگی،گناه بحساب می آید،شوروشوق وعشق وشادی جایی ندارند. عشق گناهکارانه قهرمانان بامخالفت مرزبندی جامعه وکلیسا روبرو میشود که موجب طرد وایزوله شدن آنان میشود.وی با دیدی مذهبی-مسیحی نیزبه عشق مادری مینگرد. او زمین و طبیعت را منبع زندگی میداند و درنظراو زمین جایی است که انسان نیروی زندگی اش راازآن میگیرد.

سالها قشرروشنفکرجزیره ساردین از خانم الدا انتقاد میکرد که او آگاهی لازم تاریخی-انتقادی برای طرح مسائل انسانها رانداشت،چون نویسنده]ساردینی ها را وحشی،دهاتی،وخرافاتی نشان میدهد. الدا معمولا تضادهای اجتماعی-اقتصادی را به تضادهای اخلاقی تبدیل میکرد وجایی برای شکایات اجتماعی باقی نمی گذاشت. هنرادبی نویسنده معمولا به مذهبی بودن ختم میشود ودرمقابل گناهان فردی ، جزا ومکافات دینی پیشنهاد میگردد. نقدادبی،امروزه برای آثار گراسیا اله دا، تفاهم بیشتری دارد وازاوبخاطر جمع آوری وحفظ فرهنگ شفاهی،عامیانه و کهن مردم،قدردانی میکند . مورخین ادبی نیز اورا امروزه یکی از مهمترین زنان داستانسرا در نوبل و رمان نویسی میدانند.

مطالب در ارتباط:

ــ  به مناسبت مرگ نویسنده آمریکایی ( آرام بختیاری )

ــ  کلبه عمو تام ، زنان و سیاهان ( آرام بختیاری )

ــ سوسیال دمکرات ها وفیلسوف چهارم شان ( آرام بختیاری )

ــ مشروعيت دموكراسي از كجا مي‌آيد؟ ( حمید نعمت الهی )

ــ خاطرات کودکی  ام - ومزاحمت سالهای قمری-شمسی ( سهراب آواره )

ــ بچه فئودال ها قناری بازشدند،- و بچه دهاتی ها، مائوئیست ! ( سارا ارمنی )

ــ عتیق رحیمی برنده جایزه ادبی فرانسه شد ( بی بی سی )

ــ یادی از آلبرکامو ( مریم فشنگ )

 سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است

مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد