_________ استفاده از مطالب اين سايت با ذکر منبع بلامانع است _________

" کانون قلم"

www.iran-ghalam.de

ویژگی های مذاکرات هفتم خرداد 86 ایران و آمریکا

 31.05.2007

خسرو جانثاران

دیپلماسی عبور از صلح سرد در روابط ایران و آمریکا را می توان از نقاطی مورد ارزیابی قرار داد و آن نقطه عطف سیاسی در شرایطی شکل می گیرد که محیط منطقه ای با نشانه هایی از بحران ــ ستیزش و منازعه همراه است.

بطور کلی سیاست همانند هر گونه " کنش اجتماعی " درگیر با روندهای برگشت پذیر همراه است . این امر ناشی از ذات روابط بین المللی بوده و انعکاس رقابت دائمی کشورها برای تامین منافع ملی و مقابله با تهدیدات محسوب می گردد.

طی سالهای 2007 ــ 1979 شاهد فرآینده های برگشت ناپذیر متنوعی در تعاملات سیاسی ــ اقتصادی و امنیتی ایران ــ آمریکا بوده ایم یکی از دلایل ناپایداری روابط ایجاد شده را می توان ناشی از ابهام ارتباطی و همچنین تعامل در فضای مبهم دانست.

در این دوران، فرآینده های سیاسی، امنیتی و اقتصادی و با الگوهای متفاوت و متنوعی تجربه شده است. هر یک از فرآینده های یاد شده تحت تاثیر موج های مختلف با تغییرات سریع روبرو گردیده است .

موج جدید در تعامل دیپلماتیک ایران و آمریکا بر اساس تجارب دوران گذشته شکل گرفته است. براساس نتایج حاصل از الگوهای رفتاری گذشته، تعامل جدید ایران، آمریکا ماهییت لایه بندی شده مرحله ای و گام به گام دارد.

بطور کلی حوزه دیپلماسی را نمی توان در قالب " معادله همه یا هیچ " سازماندهی نمود. به هر اندازه مذاکرات ماهیت کلی و انتزاعی داشته باشد، طبیعی است که امکان برگشت پذیری الگوهای رفتاری اجتناب ناپذیر خواهد بود.

بر این اساس طبیعی به نظر می رسد که الگوی تعامل مرحله ای و لایه بندی شده از تداوم، مطلوبیت و منافع بیشتری برای ایران برخوردار خواهد بود.

از جمله ویژگی های مذاکرات ایران و آمریکا را می توان در نشانه هایی مورد توجه قرار داد که از اهمیت و مطلوبیت عینی تری برای ایران برخودار است این نشانه ها را می توان به شرح زیر مورد توجه قرار داد:

ـــ علنی بودن مذاکرات، زمانی که روند مذاکرات ماهیت علنی داشته باشد طبیعی است که مذاکره کنندگان در برابر منافع ملی از مسئولیت بیشتری برخور دارند. آنان بر این امر واقف هستند که صورت مذاکرات دیپلماتیک نه تنها در اسناد سیاسی ایران باقی می ماند بلکه گروههای شهروندی نیز به عنوان ناظر مذاکرات و تعاملات ایران و آمریکا محسوب می شوند. بنابراین افراد مذاکره کننده تلاش بیشتری برای تامین منافع و مطلوبیت دیپلمایتک ایران خواهند داشت.

ـــ تغییر دستور جلسه مذاکرات اگر موضوع مذاکرات به صورت دقیق و مشخص مورد بررسی قرار گیرد همچنین برای هرگونه گزینه رفتاری و آلترناتیوهای مختلفی تعیین شوند امکان تغییر دستور جلسه پیچیده تری وجود خواهد داشت.

بطور کلی شرایط عراق به گونه ای است که نیازمند دیپلماسی چند گانه نیروهای منطقه ای و بین المللی می باشد و عمده جریاناتی که در این وضع را وخیم کرده اند عبارتند از باقی مانده های بعثی های حزب صدام حسین معدوم و استخبارات منفورش ــ وجود تروریستهای القاعده و درکنار آنان حضور تروریست های خارجی از جمله فرقه تروریستی مجاهدین خلق که گارد ویژه وی را بعهده داشتند ودر این مذاکرات بدون هرگونه دستور جلسه مشخص امکان تغییر الگوهای رفتاری وجود ندارد.

ـــ تغییر سطوح سیاسی مذاکره کنندگان

انجام هرگونه ابتکاری برای بازسازی الگوهای تعامل سازنده نیازمند آن است که فرایندهای دیپلماتیک در سطوح متنوع و چند گانه ای انجام پذیرد .اولین سطح تعامل ایران و آمریکا ماهیت تشریفاتی داشت .

چنین روندی در اجلاسیه شرم الشیخ آغاز شد. دومین مرحله آن مربوط به مذاکرات این ماه است سطوح مقامات دو کشور در حد سفیر تعیین گردیده اند بنابراین افرادی درگیر مذاکرات هستند که در صورت موفقیت برای تغییر راه های همکاری منطقه ای امکان ارتقاء سطح مذاکرات در آینده را بوجود می آورند.

به این ترتیب مذاکرات از مرحله بن بست خارج گردیده و امکان بازسازی آن در شرایط تفاوت گفتمان وجود خواهد داشت. چنین مذاکراتی را می توان در سایه فرآیندهای دیپلماتیک و در شرایط تعارض سیاسی مشاهده نمود.

 

 

 سایت ایران قلم از انتشار مطالب و مقالاتی که در آن کلمات توهین آمیز استفاده شده، معذور است

مسئولیت مطالب درج شده بر عهده نویسندگان آن می باشد